ΙΚΑ 05/12/2008
Τ01/652/69

Εγκύκλιος 114

Θέμα: Συμπληρωματικές οδηγίες σχετικά με το χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε μη κανονικά σε φορέα Επικουρικής Ασφάλισης σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.7 του άρθρου 58 του Ν.3518/2006.

Σχετ.:Η υπ’ αριθμ. 72/2007 Εγκύκλιος της Δ/σης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και
Τα υπ’αριθ. Φ80020/οικ.5047/260/5-3-2007 , Φ80020/7160/333/22-3-2007 , Φ80000/13804/686/14-6-2007 και Φ80020/οικ.28637/1306/11-11-2008 έγγραφα της Γεν. Γραμμ. Κοινων. Ασφ/σεων
Σε συνέχεια της ανωτέρω σχετικής εγκυκλίου , με την οποία σας κοινοποιήσαμε τις διατάξεις της παρ.7 του άρθρου 58 του Ν. 3518/2006 (ΦΕΚ 272/21-12-2006 τ.Α), όσον αφορά το χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε μη κανονικά σε φορέα Επικουρικής Ασφάλισης και μετά την υπ’αριθμ.Φ80020/οικ.28637/1306/11-11-2008 νεώτερη ερμηνευτική Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων ,με την οποία δόθηκαν περαιτέρω διευκρινίσεις επί του θέματος ,σας παρέχουμε τις ακόλουθες συμπληρωματικές οδηγίες:
I. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΣΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ.

Α. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΕΚΔΟΘΕΙ ΠΕΕ ΓΙΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Με την παρ.7 εδάφιο α’ του Ν.3518/06 όπως είναι γνωστό, προβλέπεται ότι, ο χρόνος ασφάλισης προσώπων που έχει πραγματοποιηθεί ή θα πραγματοποιηθεί στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ ή άλλο φορέα , Κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής Ασφάλισης , ο οποίος σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία έπρεπε να πραγματοποιηθεί σε άλλο φορέα , Κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής Ασφάλισης , ισχύει ως χρόνος ασφάλισης στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ ή στο φορέα Επικουρικής Ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε μέχρι την έναρξη της ασφάλισής τους στο Φορέα , Κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής Ασφάλισης που έπρεπε να ασφαλισθούν .
Υπάρχουν όμως ορισμένες περιπτώσεις για τις οποίες έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές παράλληλα σε δύο φορείς επικουρικής ασφάλισης για την ίδια χρονική περίοδο. Για παράδειγμα, ένας εργοδότης ασφαλίζει το προσωπικό της επιχείρησής του μη κανονικά πχ. στο ΕΤΕΑΜ καταβάλλοντας τις αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές. Εν συνεχεία το ΤΕΑΥΕΚ, για το ίδιο χρονικό διάστημα, θεωρώντας ότι, κακώς κατεβλήθησαν οι εν λόγω εισφορές στο ΕΤΕΑΜ, προβαίνει στην έκδοση καταλογιστικών πράξεων οφειλομένων εισφορών, οι οποίες εξοφλούνται από τον εργοδότη, με αποτέλεσμα να προκύψει ασφάλιση των προσώπων αυτών ταυτόχρονα σε δύο φορείς επικουρικής ασφάλισης για την ίδια απασχόληση.
Επειδή σκοπός των διατάξεων της παρ.7 του Ν.3518/2006 είναι η νομιμοποίηση του χρόνου ασφάλισης σε ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης και , για το λόγο αυτό, δεν είναι δυνατή η ασφάλιση προσώπων ταυτόχρονα σε δύο φορείς επικουρικής ασφάλισης για την ίδια απασχόληση, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις υποχρεωτικής ασφάλισής τους ταυτόχρονα στους φορείς αυτούς ,στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΓΓΚΑ ο χρόνος μη κανονικής επικουρικής ασφάλισης παραμένει ισχυρός στο φορέα που πραγματοποιήθηκε σε κάθε περίπτωση.
Η νομιμοποίηση του χρόνου επικουρικής ασφάλισης στο φορέα που έχει πραγματοποιηθεί , επιβάλλεται από τον ανωτέρω σκοπό του νόμου, επειδή ακριβώς η πραγματοποίησή του έχει προηγηθεί χρονικά, δεδομένου άλλωστε , ότι όπως αποδείχθηκε κατά την εφαρμογή της ΑΥΕΚΑ 7/805/2001 έπρεπε να αποφευχθεί η χρονοβόρα και μη αποτελεσματική διαδικασία ακύρωσης του χρόνου αυτού και μεταφοράς των καταβληθεισών εισφορών σε άλλο φορέα ασφάλισης σε μεγάλο αριθμό περιπτώσεων.
Κατά συνέπεια, οι πράξεις επιβολής εισφορών και προσθέτων τελών που έχουν εκδοθεί από φορέα επικουρικής ασφάλισης, με σκοπό την αναδρομική ασφάλιση προσώπων , για την οποία όμως τα πρόσωπα αυτά πριν την έκδοση των πράξεων αυτών έχουν αποδεδειγμένα ασφαλισθεί μη κανονικά σε άλλο φορέα επικουρικής ασφάλισης, θα πρέπει να ακυρωθούν και να επιστραφούν ως αχρεώστητα καταβληθέντα στους δικαιούχους τα ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν.
Σημειώνουμε ότι, οι πράξεις αυτές μπορεί να αφορούν είτε το σύνολο των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών ενός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος για το οποίο εχώρησε ασφάλιση είτε την επιπλέον διαφορά ποσοστού ασφαλιστικών εισφορών.
Αν και η αντιμετώπιση αυτή είναι επιβεβλημένη για τους ανωτέρω λόγους , δεν διαφεύγει, αλλά είναι γνωστό και αναμενόμενο ,ότι σε αρκετές περιπτώσεις, θα παρουσιασθεί το φαινόμενο ο οικείος φορέας επικουρικής ασφάλισης να αναγκαστεί να ακυρώσει πράξεις επιβολής εισφορών και να επιστρέψει ποσά για τον αντίστοιχο χρόνο ασφάλισης, ενώ για τον εφεξής χρόνο οι ασφαλισμένοι θα ασφαλίζονται κανονικά σε αυτόν.
Στις πράξεις που θα πρέπει να ακυρωθούν συμπεριλαμβάνονται και αυτές που έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του νόμου , με την επιφύλαξη όσων αναφέρονται στην 72/2007 σχετική εγκύκλιό μας για τις περιπτώσεις μη κανονικής ασφάλισης που εξαιρούνται από την εφαρμογή της ρύθμισης. (σχετ. οι παρ.4 και 8)
Επισημαίνουμε ότι,από την ακύρωση των πράξεων για την καταβολή του συνόλου των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών ή της διαφοράς ασφαλίστρου δεν επηρεάζονται οι περιπτώσεις στις οποίες ο ασφαλισμένος με το χρόνο που αντιστοιχεί στις ανωτέρω πράξεις έχει ήδη συνταξιοδοτηθεί από το φορέα Κλάδο ή Λογαριασμό επικουρικής ασφάλισης, στον οποίο είχε υπαχθεί, καθώς επίσης και σε περιπτώσεις ασφαλισμένων, οι οποίοι μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου 3518/2006, δηλ. μέχρι την 21/12/2006, έχουν υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης ή έχουν επικαλεσθεί το χρόνο αυτό κατά τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης για συνταξιοδότησή τους.
Σημειώνουμε ότι, σε όσες περιπτώσεις έχει προκύψει ή θα προκύψει αμφισβήτηση ως προς τον οικείο φορέα επικουρικής ασφάλισης στον οποίο θα πρέπει να υπαχθούν οι ασφαλισμένοι ,θα πρέπει πρώτα να προηγηθεί χρονικά και να ολοκληρωθεί η επίλυση της εν λόγω αμφισβήτησης σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία και στη συνέχεια θα εφαρμόζεται αναλόγως η ρύθμιση για τη νομιμοποίηση του χρόνου.

Β. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΛΟΓΩ ΕΜΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Οι περιπτώσεις στις οποίες καταβλήθηκαν εμπροθέσμως ασφαλιστικές εισφορές σε δύο φορείς επικουρικής ασφάλισης ,(δηλ. παράλληλη καταβολή εισφορών και όχι αναδρομική ασφάλιση με έκδοση ΠΕΕ) είτε με πρωτοβουλία του εργοδότη είτε μετά από εσφαλμένη υπόδειξη φορέα επικουρικής ασφάλισης , ανάλογα με την προθεσμία εμπρόθεσμης καταβολής ασφαλιστικών εισφορών σύμφωνα με τη νομοθεσία κάθε φορέα, οι οποίες θα είναι ελάχιστες ή και σπάνιες , εκφεύγουν από το σκοπό των ρυθμίσεων της παρ.7 του άρθρου 58 του Ν.3518/2006,δεδομένου ότι ,αφορούν ουσιαστικά στη μη νόμιμη παράλληλη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Για το λόγο αυτό, είναι επιστρεπτέες από το μη οικείο φορέα οι ασφαλιστικές εισφορές ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.

II. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΣΟΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΟΙΚΕΙΟ ΦΟΡΕΑ

Στην παρ.7 εδ. γ΄ του εν λόγω νόμου ορίζεται ότι, εφόσον από την έγερση της αμφισβήτησης μέχρι την οριστική υπαγωγή των προσώπων στον οικείο φορέα, Κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων περιπτώσεων της παραγράφου αυτής, τα πρόσωπα αυτά συνέχισαν να ασφαλίζονται στον φορέα επικουρικής που είχαν ασφαλισθεί, ο αντίστοιχος χρόνος ασφάλισής τους στον φορέα αυτόν παραμένει ισχυρός, χωρίς να είναι δυνατή η διεκδίκηση του χρόνου αυτού από άλλο φορέα επικουρικής ασφάλισης.
Στις περιπτώσεις όμως, που από την έγερση της αμφισβήτησης μέχρι την οριστική υπαγωγή των ανωτέρω προσώπων στον οικείο φορέα, τα πρόσωπα αυτά δεν συνέχισαν να ασφαλίζονται στον φορέα επικουρικής που είχαν ασφαλισθεί, αλλά υπήχθησαν στον φορέα που διεκδίκησε την ασφάλισή τους και στη συνέχεια υπήχθησαν οριστικά στον φορέα επικουρικής ασφάλισης που είχαν ασφαλισθεί αρχικά, σύμφωνα με τις οδηγίες της ΓΓΚΑ , ο ενδιάμεσος χρόνος ασφάλισης θα παραμένει ισχυρός στον φορέα που πραγματοποιήθηκε, δεδομένου ότι, σκοπός των ρυθμίσεων της περ.α’ της παρ.7 είναι να παραμένει ισχυρός ο χρόνος ασφάλισης στον φορέα που έχει πραγματοποιηθεί .

III. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΜΗ ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΤΟ ΕΤΕΑΜ ΠΡΙΝ ΤΗΝ 4/12/1991 ΠΟΥ ΕΚΚΡΕΜΟΥΝ.

Όπως ήδη γνωρίζετε, το πρόβλημα της μη κανονικής ασφάλισης προσώπων στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ (τ.ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) αντί άλλου Επικουρικού Ταμείου είχε αρχικά αντιμετωπιστεί με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 4 του άρθρου 15 του Ν.1976/1991, σύμφωνα με τις οποίες προεβλέπετο η υπό προϋποθέσεις μεταφορά του χρόνου ασφάλισης από το Ε.Τ.Ε.Α.Μ σε άλλο φορέα επικουρικής ασφάλισης για τις περιπτώσεις εργαζομένων που είχαν ασφαλισθεί μη κανονικά στο φορέα αυτό μέχρι την 4-12-1991 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου-σχετική Εγκύκλιος 42/92 Δ/σης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ).
Επειδή οι διατάξεις της παρ.7 του Ν.3518/2006 είναι νεώτερες και γενικής ισχύος ρυθμίζοντας κατά τρόπο συνολικό και οριστικό υποθέσεις μη κανονικής ασφάλισης σε επικουρικούς φορείς ,στις περιπτώσεις μη κανονικής ασφάλισης στο ΕΤΕΑΜ πριν την 4/12/1991 που εξακολουθούν να εκκρεμούν , στις οποίες δεν νομιμοποιήθηκε ο χρόνος στο ΕΤΕΑΜ λόγω μη συμπληρώσεως των σχετικών προϋποθέσεων του άρθρου 15 του Ν.1976/1991 ούτε πραγματοποιήθηκε η μεταφορά του χρόνου αυτού σε άλλο Ταμείο, μέχρι την έναρξη ισχύος του ν.3518/2006 και για το λόγο αυτό δεν κατέστη δυνατή η αντιμετώπισή τους μέχρι σήμερα , οι κατά περίπτωση ασφαλισμένοι παραμένουν ασφαλισμένοι στο ΕΤΕΑΜ. Σε περίπτωση, βεβαίως , που μετά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα απασχολήθηκαν σε άλλο εργοδότη ή υπόθεση θα κρίνεται σύμφωνα με τις μεταγενέστερες ρυθμίσεις.
Τέλος, σημειώνουμε ότι, όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης περιπτώσεων επίλυσης αμφισβήτησης της νομιμότητας υπαγωγής προσώπων σε φορέα , Κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής Ασφάλισης, έτσι ώστε να ορισθεί ο οικείος φορέας ασφάλισης, θα ακολουθήσει επί του θέματος αυτού αναλυτική εγκύκλιος της Δ/νσής μας, μετά από περαιτέρω διευκρινιστικές οδηγίες που θα δοθούν από τη Γ.Γ.Κ.Α.