Μεγάλη σύγχυση έχει δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα, σχετικά με την υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών – προμηθευτών, οδηγώντας τους λογιστές-φοροτεχνικούς στα όρια νευρικής κρίσης.
Για τις φορολογικές αλλαγές που έχουν θεσμοθετηθεί από το καλοκαίρι και μετά, δεν έχουν κοινοποιηθεί ερμηνευτικές εγκύκλιοι, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές ασάφειες, οι λογιστές να είναι ανασφαλείς για κάθε εργασία που προκύπτει.
Ειδικότερα, για τις συναλλαγές που θα πραγματοποιηθούν από 1/1/2014, εξακολουθεί να υπάρχει η υποχρέωση για τις επιχειρήσεις να υποβάλλουν καταστάσεις φορολογικών στοιχείων για διασταύρωση στοιχείων.
Η παραπάνω υποχρέωση είναι μια από τις πιο σημαντικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Ακόμα πιο σημαντική είναι για το Υπουργείο Οικονομικών καθώς συμβάλλει στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Με τον έλεγχο και την διασταύρωση των καταστάσεων αυτών μπορεί να διαπιστωθούν συναλλαγές που δεν έχουν καταχωρήσει οι επιχειρήσεις στα βιβλία τους ή αμοιβές που δεν έχουν δηλωθεί ή συναλλαγές με πλαστά/εικονικά τιμολόγια.
Παρ’ όλη τη σημαντικότητα του θέματος για ακόμα μια φορά δημιουργήθηκε «αλαλούμ» εξαιτίας των αντιφατικών διευκρινήσεων, δηλώσεων, πληροφοριών και τελικά των οδηγιών που κοινοποιήθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση.
1) Κατ’ αρχήν οι διατάξεις του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ. “Διασταυρώσεις και Απόδειξη Συναλλαγών” που αναφέρονται στο θέμα της υποβολής των ετήσιων συγκεντρωτικών καταστάσεων χρειάζονται να αναπροσαρμοστούν ή να καταργηθούν.
Ακόμα αναφέρεται η ετήσια υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων στις 25/6 κάθε χρόνου με τις συναλλαγές του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, που ίσχυε για το 2013, ενώ με την παρ. 4 του άρθρου 14 του Ν.4174/2013 και την ΠΟΛ.1022/2014 ορίζονται ο χρόνος υποβολής των καταστάσεων, ο τρόπος, η διαδικασία, η έκταση εφαρμογής, το ύψος της αξίας των στοιχείων, ο τρόπος επιβεβαίωσης και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την υποβολή των μηνιαίων καταστάσεων από 1/1/2014.
Και δεύτερον, το όριο των 300 ευρώ που αναφέρεται στην παρ. 3, καθώς πλέον υποβάλλονται όλες οι συναλλαγές ανεξαρτήτως αξίας.
2) Από την άλλη πλευρά, με δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, κου Χάρη Θεοχάρη, αρχικά διευκρινίστηκε ότι η υποβολή των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών – προμηθευτών θα γίνεται κάθε μήνα αλλά μόνο για τα έσοδα (χωρίς ωστόσο να έχει δημοσιευτεί κάποια εγκύκλιος). Μόλις στις 3/2 με απάντησή του σε ερώτηση που του τέθηκε μέσω του λογαριασμού του στο twitter διαβεβαίωσε ότι η υποβολή θα γίνεται κάθε μήνα μέχρι 3 μέρες πριν την περιοδική δήλωση Φ.Π.Α., αλλά αρχικά προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος που απαιτείται για την προετοιμασία θα υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθούν για τους 4 πρώτους μήνες μαζί μέχρι το Μάιο.
Λίγες ώρες αργότερα κοινοποιήθηκε η ΠΟΛ.1022/2014, με ημερομηνία 7/1/2014, η οποία ορίζει διαφορετική αντιμετώπιση για την πρώτη εφαρμογή. Δηλαδή οι συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών – προμηθευτών που αφορούν συναλλαγές Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2014 υποβάλλονται ανά μήνα μέχρι την προθεσμία υποβολής των καταστάσεων του μηνός Μαρτίου 2014.
Με τα δεδομένα που έχουμε μέχρι στιγμής και σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1022/2014 και το αρχείο συχνών ερωτήσεων της Γ.Γ.Π.Σ. συνοψίζουμε τα παρακάτω σημαντικά σημεία:
Α. Χρόνος Υποβολής
Η υποχρέωση υποβολής για τα έσοδα είναι για όλους τους υπόχρεους είτε τηρούν απλογραφικά είτε διπλογραφικά τρεις ημέρες πριν την προθεσμία υποβολής περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. όπως υποβάλλεται από τις επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Δηλαδή κάθε μήνα όλοι υποβάλλουν τις πωλήσεις του προηγούμενου μήνα μέχρι 3 μέρες πριν την προθεσμία υποβολής της περιοδικής Φ.Π.Α..
Δημιουργείται όμως προβληματισμός λόγω του ότι οι περιοδικές δηλώσεις με χρεωστικό υπόλοιπο υποβάλλονται μέχρι την εικοστή (20ή) ημέρα του επόμενου μήνα, ενώ οι περιοδικές δηλώσεις με πιστωτικό ή μηδενικό υπόλοιπο υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα. Ποια ημερομηνία από τις δύο παραπάνω θα λάβουμε ως βάση; Ανάλογα με το αν η περιοδική Φ.Π.Α. είναι χρεωστική ή πιστωτική θα υποβάλουμε την κατάσταση εσόδων στις 17 ή 28/29 ανάλογα με το μήνα, αντίστοιχα; Στην περίπτωση που η περιοδική Φ.Π.Α. είναι πιστωτική και η υποβολή κατάστασης εσόδων γίνεται στις 28 του μήνα και στη συνέχεια διαπιστωθεί ότι δεν καταχωρήθηκε κάποιο τιμολόγιο εσόδων, το οποίο καταχωρούμε εκ των υστέρων και κάνουμε τροποποιητική περιοδική Φ.Π.Α. με αποτέλεσμα να προκύψει χρεωστικό υπόλοιπο, με την κατάσταση εσόδων τι γίνεται; Θεωρείται εκπρόθεσμη;
Όσον αφορά τα έξοδα πρέπει να υποβληθούν προ της περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. στην οποία θα δηλωθούν. Συνεπώς, υποβάλλεται ανά περίοδο, για τις εταιρείες με διπλογραφικά βιβλία κάθε μήνα, ενώ για τις εταιρείες με απλογραφικά βιβλία κάθε τρίμηνο.
Αν ο υπόχρεος απαλλάσσεται του Φ.Π.Α. (π.χ. ιατροί, φροντιστήρια) και δεν υποβάλλει Φ.Π.Α. μπορεί να τα δηλώσει μέχρι την εικοστή ημέρα του μήνα που ακολουθεί τη λήξη κάθε ημερολογιακού εξάμηνου που αφορούν, δηλαδή μέχρι 20/7.
Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν.4174/2013 αλλά και την ΠΟΛ.1022/2014 υποχρεούνται στην υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων και οι αγρότες που υπάγονται στο άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α.. Παρόλα αυτά για το θέμα αυτό αναμένουμε νέες ρυθμίσεις το επόμενο διάστημα.
Β. Τρόπος υποβολής
Η υποβολή των καταστάσεων πραγματοποιείται με την αποστολή ηλεκτρονικού αρχείου, ή την χρήση διαδικτυακής υπηρεσίας (web service) στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών.
Δίνονται πολλαπλές δυνατότητες (xml upload, web service, φόρµα για χειροκίνητη υποβολή) ώστε να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις.
Οι καταστάσεις υποβάλλονται είτε ενιαία για την έδρα και τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης είτε για την έδρα και κάθε εγκατάσταση ξεχωριστά.
Οι υπόχρεοι μπορούν, για τη δημιουργία του κατάλληλου αρχείου, να χρησιμοποιούν την ειδική διαδικτυακή εφαρμογή, που παρέχεται από το Υπουργείο Οικονομικών.
Γ. Περιεχόμενο καταστάσεων
Στις καταστάσεις καταχωρούνται:
α) Ο Α.Φ.Μ. του πελάτη ή του προμηθευτή.
β) Το πλήθος των εκδοθέντων και ληφθέντων φορολογικών στοιχείων.
γ) Η αξία της συναλλαγής, προ Φ.Π.Α..
δ) Ο Φ.Π.Α. που επιβαρύνει την συναλλαγή.
ε) Η ένδειξη για το εάν ο αντισυμβαλλόμενος είναι υπόχρεο πρόσωπο (μόνο για τους προμηθευτές).
Συνεπώς, η κατάσταση περιέχει συγκεντρωτικά στοιχεία εκδοθέντων και ληφθέντων τιμολογίων και συγκεντρωτικά στοιχεία λιανικών πωλήσεων και δαπανών. Πιο συγκεκριμένα, κάθε εγγραφή µε τιμολόγια περιέχει: Α.Φ.Μ. αντισυμβαλλόμενου, πλήθος τιμολογίων, καθαρή αξία, Φ.Π.Α., ενώ οι εγγραφές λιανικών συναλλαγών και δαπανών είναι παρόμοιες, χωρίς Α.Φ.Μ. αντισυμβαλλόμενου.
Δ. Εξαιρέσεις
Με ανακοίνωση που εξέδωσε η Γ.Γ.Π.Σ. γνωστοποιήθηκαν εξαιρέσεις των συναλλαγών που δε θα περιλαμβάνονται στις συγκεντρωτικές καταστάσεις.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, δεν υποβάλλονται στοιχεία στις καταστάσεις πελατών και προμηθευτών, με βάση τις διατάξεις της Α.Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1022/2014, για ορισμένες συναλλαγές, που αφορούν είτε λήψη υπηρεσιών είτε καταβολή δαπανών, ως ακολούθως:
1. Ενοίκια ακινήτων, εφόσον η αξία δεν επιβαρύνεται με Φ.Π.Α.
2. Πωλήσεις αγαθών ή υπηρεσιών από και προς την αλλοδαπή (ενδοκοινοτικές αποκτήσεις – παραδόσεις, συναλλαγές με τρίτες χώρες)
3. Εισιτήρια όλων των μεταφορικών μέσων, συμπεριλαμβάνονται και οι αποδείξεις πώλησης εισιτηρίων (Α.Π.Ε.) και Πιστωτικά Τιμολόγια που εκδίδονται γι αυτά
4. Συνδρομές σε επαγγελματικές οργανώσεις και επαγγελματικά Επιμελητήρια, συνδρομές και δωρεές σε συλλόγους και νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, για τις οποίες έχουν εκδοθεί μη φορολογικά στοιχεία - αποδείξεις είσπραξης.
5. Δεν υποβάλλονται στοιχεία από τις Τράπεζες και τους συναλλασσόμενους με αυτές, για συναλλαγές που αφορούν τους τόκους καταθέσεων ή τις προμήθειες που χορηγούνται από αυτές (έσοδα – έξοδα αντίστοιχα)
6. Η αξία εγγυοδοσίας, εφόσον δεν περιλαμβάνεται στη φορολογητέα αξία των πωληθέντων αγαθών
7. Έξοδα μισθοδοσίας (μισθοί, ημερομίσθια, συντάξεις)
8. Εισφορές που καταβάλλονται σε Ταμεία Ασφάλισης (Ο.Α.Ε.Ε. κ.λπ.)
9. Το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.), καθώς και το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (Ε.Ε.Τ.Α.), που εισπράττονται μέσω των λογαριασμών της Δ.Ε.Η., δεν περιλαμβάνονται στην αξία της συναλλαγής, που υποβάλλεται με τις υπόψη καταστάσεις.
10. Γραμμάτια προκαταβολής (προείσπραξης) Δικηγορικών Συλλόγων, καθώς και τα μερίσματα που χορηγούν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι, οι Σύλλογοι Δικαστικών Επιμελητών κλπ στα μέλη τους
11. Τέλη και δικαιώματα που εισπράττουν οι Άμισθοι Υποθηκοφύλακες, για λογαριασμό τους και για λογαριασμό τρίτων
12. Μηδενικές καταστάσεις πελατών και προμηθευτών δεν υποβάλλονται
Ε. Επισημάνσεις
Στο σημείο αυτό θα αναφέρουμε τα σημαντικά σημεία που θεωρούμε ότι έχουν βαρύτητα και αξίζει να τονιστούν.
1) Υποχρέωση υποβολής ισχύει για όλες τις συναλλαγές ανεξαρτήτως αξίας. Συνεπώς, παύει να ισχύει όριο των 300 ευρώ που ορίζεται στο άρθρο 10 του Κ.Φ.Α.Σ..
2) Όσον αφορά τα έξοδα που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις από Δ.Ε.Η., Ε.Υ.Δ.Α.Π. κ.λπ. που έχουν εκδοθεί σε όνομα τρίτου (π.χ. ιδιοκτήτη του ακινήτου), θα συμπεριλαμβάνονται συγκεντρωτικά ανά μήνα ή ανά τρίμηνο σε µία εγγραφή δαπανών, χωρίς αντισυμβαλλόμενο.
3) Όταν ένας υπόχρεος λαμβάνει τιμολόγιο καθυστερημένα (π.χ. λόγω ταχυδρομείου) μπορεί να το καταχωρήσει είτε µε την περίοδο που το έλαβε είτε µε την περίοδο που εκδόθηκε: ο κανόνας είναι ότι θα πρέπει να το βάλει στην ίδια περίοδο που το δήλωσε και στην περιοδική Φ.Π.Α..
4) Σε περίπτωση που επαγγελματίας ή εταιρεία δεν έχει εκδώσει τιμολόγια και δεν έχει λιανικές πωλήσεις για κάποιο μήνα δεν έχει υποχρέωση υποβολής μηδενικής δήλωσης.
5) Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία που υποβάλλονται θα πρέπει να συμβαδίζουν µε τις περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α., άρα αν υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση Φ.Π.Α., θα πρέπει πρώτα να τροποποιείται ανάλογα η κατάσταση φορολογικών στοιχείων.
6) Στα έξοδα, ο Φ.Π.Α. όπως προκύπτει από τα φορολογικά στοιχεία μπορεί να διαφέρει από το Φ.Π.Α. που τελικά εκπίπτει ο λήπτης. Όσον αφορά τη διασταύρωση με τις δηλώσεις Φ.Π.Α., για τις χονδρικές πρώτα ζητείται η συμφωνία των αντισυμβαλλομένων και μετά η συμφωνία µε τη δήλωση Φ.Π.Α.. Άρα, όπου διασταυρώνεται πληροφορία στο σύστημα, συμπληρώνεται αυτό που γράφει το παραστατικό, ενώ αυτό που εκπίπτει δηλώνεται στην περιοδική Φ.Π.Α..
Στην εγγραφή δαπανών που δεν διασταυρώνεται η Μ.Υ.Φ. με την περιοδική δήλωση Φ.Π.Α., συμπληρώνεται αυτό που εκπίπτει.
7) Στην περίπτωση που ο εκδότης είναι και ο λήπτης του τιμολογίου, το οποίο εξέδωσε για λογαριασμό του προμηθευτή του, δηλαδή στην περίπτωση αυτοτιμολόγησης, το τιμολόγιο αυτό θα το συμπεριλάβει ο εκδότης στα έξοδά του ως λήπτης.
Τα τιμολόγια αγορών από ιδιώτες περιλαμβάνονται κανονικά στα έξοδα με την ένδειξη «Μη υπόχρεος» και με το Α.Φ.Μ. τους, ώστε να μην αναμένεται διασταύρωση.
9) Όσον αφορά τις λιανικές πωλήσεις, στην περίπτωση που µια επιχείρηση έχει περισσότερες από µία ταμειακές μηχανές ή Α.Δ.Η.Μ.Ε., τα στοιχεία θα υποβάλλονται υποχρεωτικά ανά ταυτότητα ταμειακής. Για ένα διάστημα προσαρμογής, θα γίνονται δεκτές και συγκεντρωτικές δηλώσεις. Οι υπόλοιπες συναλλαγές λιανικής με χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., όπως και οι χειρόγραφες σε μια διακριτή εγγραφή χωρίς ταυτότητα ή με την ένδειξη “χωρίς ταμειακή”.
10) Σχετικά με την δυνατότητα εκπρόθεσμων ή τροποποιητικών καταστάσεων το σύστημα επιτρέπει τη προσθήκη και τροποποίηση οποιασδήποτε εγγραφής μέχρι τη λήξη του τρέχοντος οικονομικού έτους και πριν την υποβολή της εκκαθαριστικής δήλωσης Φ.Π.Α.. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλονται κυρώσεις για εκπρόθεσμες προσθήκες ή τροποποιήσεις μόνο στις εγγραφές εσόδων.
11) Oι λιανικές πωλήσεις υποβάλλονται ανά μήνα με διακριτά μηνιαία αθροίσματα µε τον κωδικό της Ταμειακής (Φ.Τ.Μ., Α.Δ.Η.Μ.Ε. κ.λπ.) όπως αυτός είναι δηλωμένος στο taxis.
Οι λιανικές µέσω Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. και από ταξίμετρα συναθροίζονται σε διακριτό πεδίο µε χειρόγραφα και αποδείξεις επιστροφής και υποβάλλονται µε κενή ένδειξη στο πεδίο cashreg_id ή “χωρίς ταμειακή” στο site της εφαρμογής.
Μεταβατικά, θα επιτραπεί να υποβάλλονται οι λιανικές πωλήσεις από το σύνολο των ταμειακών µε την τιμή “0” στο πεδίο cashreg_id ή “Όλες οι ταμειακές” στο site της εφαρμογής. Αν γίνει η συνολική υποβολή, δε θα επιτρέπεται να υποβάλλονται ταυτόχρονα και αναλυτικά ανά ταμειακή και αντίστροφα.
12) Αν οι λοιπές δαπάνες αθροίζουν σε ένα ποσό μικρότερο από το μηδέν, δεν πρέπει να αποστέλλεται σαν εγγραφή. Θα κρατείται για να υπολογισθεί στην επόμενη περίοδο.
Διευκρινήσεις, Προβληματισμοί για την υποβολή μηνιαίων καταστάσεων φορολογικών στοιχείων
