Αθήνα 2/08/2018
Αρ. πρωτ.: 1115608
ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος που αποκτούν οι Φορείς Γενικής Κυβέρνησης από την εκμίσθωση των ακινήτων τους μέσω της Υπηρεσίας Αξιοποίησης της Ακίνητης Περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΠ.Α.Α.Π.Ε.Δ.), με βάση τις διατάξεις του Ν.4407/2016.
Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1. Με τις διατάξεις της περ.α΄ του άρθρου 46 του Ν.4172/2013 ορίζεται ότι οι φορείς γενικής κυβέρνησης απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος, με εξαίρεση το εισόδημα που αποκτούν από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
2. Περαιτέρω, με την ΠΟΛ.1044/2015 εγκύκλιο διευκρινίσθηκε ότι ως φορείς γενικής κυβέρνησης νοούνται αυτοί που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης που τηρείται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) με βάση τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 1Β του Ν.2362/1995 ή της παρ.1 του άρθρου 14 του Ν.4270/2014 , κατά περίπτωση.
Με την ίδια εγκύκλιο διευκρινίσθηκε ότι σε ισχύ διατηρούνται απαλλαγές από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων του άρθρου 45 του Ν.4172/2013 που προκύπτουν από ειδικές διατάξεις νόμων που είτε δεν καταργήθηκαν με την παρ.1 του άρθρου 12 του Ν.3842/2010 είτε θεσπίστηκαν μεταγενέστερα. Κατά συνέπεια, φορείς γενικής κυβέρνησης, όπως προσδιορίζονται πιο πάνω, για τους οποίους προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος με βάση ειδικές διατάξεις νόμων που διατηρούνται σε ισχύ, σύμφωνα με τα ανωτέρω, απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις ειδικές αυτές διατάξεις νόμων, μη εφαρμοζομένων στην περίπτωση αυτή των διατάξεων της περ.α΄ του άρθρου 46 του Ν.4172/2013 με βάση τις οποίες φορολογούνται για το εισόδημά τους από κεφάλαιο (ήτοι, μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, εισόδημα από ακίνητη περιουσία) και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
3. Επίσης, με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ.1 του άρθρου 39 του Ν.4172/2013 ορίζεται ότι ο όρος «εισόδημα από ακίνητη περιουσία» σημαίνει το εισόδημα, σε χρήμα ή σε είδος, που προκύπτει από την εκμίσθωση ή την ιδιοχρησιμοποίηση ή τη δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων.
4. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 47 του ίδιου ως άνω νόμου ορίζεται ότι όλα τα έσοδα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που αναφέρονται στις περιπτώσεις του άρθρου 45 θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
5. Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του Ν.4407/2016 ορίζεται ότι στο ΥΠ.ΕΘ.Α. (Υπουργείο Εθνικής Άμυνας) συνιστάται υπηρεσία με τίτλο «Υπηρεσία Αξιοποίησης της Ακίνητης Περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων» (ΥΠ.Α.Α.Π.Ε.Δ.), η οποία λειτουργεί ως οργανωτική μονάδα επιπέδου διεύθυνσης και υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας.
Αποστολή της ΥΠ.Α.Α.Π.Ε.Δ. είναι η αξιοποίηση των ακινήτων ιδιοκτησίας του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (Τ.ΕΘ.Α.), του Ταμείου Εθνικού Στόλου (Τ.Ε.Σ.) και του Ταμείου Αεροπορικής Άμυνας (Τ.Α.Α.) που δεν χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς, προς όφελος των Ενόπλων Δυνάμεων και των στελεχών τους, καθώς και η αξιοποίηση των ακινήτων του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Μ.Τ.Σ.), του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού (Μ.Τ.Ν.) και του Μετοχικού Ταμείου Αεροπορίας (Μ.Τ.Α.), προς όφελος των μετόχων των Μετοχικών Ταμείων (άρθρο 10 του ίδιου ως άνω νόμου).
6. Ακόμη, με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 11 του ίδιου ως άνω νόμου ορίζεται ότι η ΥΠ.Α.Α.Π.Ε.Δ. επιλέγει τα ακίνητα, των οποίων η αξιοποίηση θα διενεργείται αποκλειστικά με εκμίσθωση κατόπιν χρηματικής ή άλλης αντιπαροχής αποτιμητής σε χρήμα. Οι συμβάσεις που συνάπτονται περιλαμβάνουν υποχρεωτικά ρήτρα αναπροσαρμογής του ύψους της αντιπαροχής ανά πενταετία, τουλάχιστον στο ύψος του δείκτη τιμών καταναλωτή.
Το αντάλλαγμα που προέρχεται από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και από την περαιτέρω διαχείριση των πόρων αξιοποίησης, αποδίδεται στο Ταμείο που έχει στην ιδιοκτησία του το αξιοποιούμενο ακίνητο και αποτελεί έσοδο του Ταμείου, απαλλασσόμενο από κάθε φόρο και τέλος (παρ.13 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου).
7. Από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και δεδομένου ότι οι απαλλακτικές διατάξεις της παρ.13 του άρθρου 11 του Ν.4407/2016 , ως ειδικότερες, κατισχύουν των διατάξεων της περ.α΄ του άρθρου 46 του Ν.4172/2013 , συνάγεται ότι το εισόδημα που αποκτούν οι φορείς γενικής κυβέρνησης (Τ.ΕΘ.Α., Τ.Ε.Σ., Τ.Α.Α., Μ.Τ.Σ., Μ.Τ.Ν. και Μ.Τ.Α.) από την εκμίσθωση των ακινήτων τους μέσω της Υπηρεσίας Αξιοποίησης της Ακίνητης Περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, στο πλαίσιο των διατάξεων του Ν.4407/2016, απαλλάσσεται της φορολογίας εισοδήματος.
8. Τέλος, διευκρινίζεται ότι τα μισθώματα που εισπράττονται από τα Ταμεία που αναφέρονται στο άρθρο 10 του Ν. 4407/2016 και σύμφωνα με την διαδικασία και τις προϋποθέσεις που τίθενται στα άρθρα 10 και 11 του Ν.4407/2016 , απαλλάσσονται και των τελών χαρτοσήμου, λόγω της αντικειμενικής απαλλαγής του αρ.11§13 του νόμου αυτού.