Αθήνα, 23/06/2022
ΥΠΕΡΓ.: 293814
ΘΕΜΑ: Βεβαιώσεις για είσπραξη εκκαθαρισμένων απαιτήσεων (Λογαριασμών Δημοσίων Έργων) από Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. (α΄ και β΄ βαθμού), Δημόσιες, Δημοτικές και Κοινοτικές επιχειρήσεις δημόσιας ή κοινής ωφελείας και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (άρθρα 8 παρ. 5 εδ. ε΄ του Α.Ν. 1846/51, 39 παρ. 7 του Ν.2065/92 και 60 του Ν.2676/99) - Υπενθύμιση Οδηγιών.
ΣΧΕΤ.: 1. Νόμος 4611/2019 (ΦΕΚ 73 Α΄) 2. Αριθμ. πρωτ. 42045/4.2.2021 Γενικό Έγγραφο e-ΕΦΚΑ. 3. Εγκ. 45/2001 , 94/2007 , 97/2011 & 10/2015 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Λαμβάνοντας υπόψη ευρήματα ελέγχων της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας σε ΟΤΑ (α΄ και β΄ βαθμού), στους οποίους, διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις είσπραξης Λογαριασμών Δημοσίων Έργων δεν χρησιμοποιήθηκε το ειδικά προβλεπόμενο από τη σχετική νομοθεσία ( άρθρο 8 παρ. 5 εδ. ε΄ του Α.Ν. 1846/51 - ΦΕΚ 179 Α΄, όπως ισχύει) έγγραφο (Βεβαίωση Μη Οφειλής Για Είσπραξη Λογαριασμού Δημοσίου Έργου), κρίνουμε αναγκαίο, στο πλαίσιο διασφάλισης των συμφερόντων του Φορέα μας, να υπενθυμίσουμε τα αναφερόμενα στις ανωτέρω σχετικές εγκύκλιες διαταγές του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, καθώς και το Γενικό Έγγραφο του e-ΕΦΚΑ, που παραμένουν σε ισχύ.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Στις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδάφιο ε΄ του Α.Ν.1846/51 (ΦΕΚ 179 Α΄), όπως τελικά αντικαταστάθηκε με το αρθ. 60 παρ. 1 του Ν. 2676/99 (ΦΕΚ 1 Α΄), προβλέπεται ότι:
«Γα εργασίες, επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που διεξάγονται για λογαριασμό του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. α ΄και β΄ βαθμίδας, δημοσίων, δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την κάθε φορά ισχύουσα νομοθεσία, μετά από παραχώρηση ή εργολαβία, ως εργοδότες θεωρούνται οι ανάδοχοι ή εργολάβοι.
Στις περιπτώσεις αυτές, κάθε υπηρεσία από τις πιο πάνω αναφερόμενες, υποχρεούται πριν από την κάθε εξόφληση ή οποιαδήποτε τμηματική καταβολή χρημάτων, να απαιτεί την προσκόμιση βεβαίωσης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για την καταβολή των οφειλόμενων προς αυτό εισφορών ή άλλων συναφών οφειλών.
Σε αντίθετη περίπτωση παρακρατεί το αντίστοιχο ποσό και το καταβάλλει απευθείας στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ».
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθ. 4 της Φ21/156/20-3-01 Υ.Α (ΦΕΚ 287 Β΄), όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την Φ11321/647/22-7-03 Υ.Α. (ΦΕΚ 1138 Β΄), οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας σε ανάδοχο ή εργολάβο υπαγόμενο στις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδάφιο ε΄ του Α.Ν. 1846/51 αφορούν:
• Το έργο για το οποίο ζητείται η βεβαίωση.
• Την επιχείρηση του αναδόχου, καθώς και τυχόν υπάρχουσες εργοδοτικές οφειλές για τις οποίες έχει ευθύνη για την εξόφλησή τους.
Στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδάφιο ε΄ του Α.Ν.1846/51 έχουν ρυθμίσει την οφειλή της έδρας τους και τηρούν τους όρους της ρύθμισης και δεν υφίσταται οφειλή του συγκεκριμένου δημόσιου έργου, για το οποίο ζητείται η Βεβαίωση, χορηγείται Βεβαίωση Μη Οφειλής, χωρίς να ερευνώνται οφειλές από άλλα Δημόσια Έργα.
Αντίθετα, οφειλές από τυχόν ιδιωτικά οικοδομοτεχνικά έργα της επιχείρησης του αναδόχου λαμβάνονται υπόψη.
Σε περίπτωση που υπάρχει οφειλή (ρυθμισμένη ή μη) για το έργο, για το οποίο ζητείται η Βεβαίωση, χορηγείται Βεβαίωση Οφειλής, στην οποία απεικονίζεται το σύνολο της οφειλής του έργου.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ
Οι Βεβαιώσεις για Είσπραξη Λογαριασμών Δημοσίων Έργων του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε΄ του Α.Ν. 1846/51 δεν χορηγούνται διαδικτυακά, αλλά από τις αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ (απογραφής των έργων).
Ειδικότερα:
Η αναθέτουσα υπηρεσία (κύριος του έργου) υποχρεούται, πριν από κάθε εξόφληση ή οποιαδήποτε τμηματική καταβολή ποσών να ζητά την προσκόμιση ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΜΗ ΟΦΕΙΛΗΣ (ΓΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ) του e-ΕΦΚΑ, για την καταβολή των οφειλομένων προς αυτό ασφαλιστικών εισφορών ή ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ (ΓΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ), παρακρατώντας στην περίπτωση αυτή το οφειλόμενο ποσό, που το αποδίδει απευθείας στον e-ΕΦΚΑ. Τυχόν μη τήρηση από τις αναθέτουσες υπηρεσίες της παραπάνω υποχρέωσης συνεπάγεται τη μετάσταση σχετικής οφειλής σ΄ αυτές (Γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ. 133/75 & 223/76).
Η αρμόδια Τοπική Διεύθυνση e-ΕΦΚΑ (απογραφής του έργου), πριν τη χορήγηση της Βεβαίωσης για Είσπραξη Λογαριασμού Δημοσίου Έργου, ερευνά (Εγκ. τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 45/2001, 94/2007):
α) Από την πινακίδα παρακολούθησης του έργου, εάν οφείλονται ληξιπρόθεσμες και απαιτητές εισφορές, βάσει των υποβληθεισών Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (ΑΠΔ για ασφάλιση εργατοτεχνιτών οικοδόμων).
β) Από την πιστοποίηση - λογαριασμό, για την είσπραξη του οποίου ζητείται βεβαίωση:• Εάν οι εισφορές των υποβληθεισών ΑΠΔ καλύπτουν τις με βάση το Ποσοστό Εργατικής Δαπάνης και την αξία του λογαριασμού προκύπτουσες εισφορές. Σε αντίθετη περίπτωση, προκειμένου να χορηγηθεί βεβαίωση, καταβάλλεται η διαφορά, άλλως χορηγείται Βεβαίωση Οφειλής.
• Εάν έχουν υποβληθεί ΑΠΔ για όλες τις οικοδομικές εργασίες που πιστοποιούνται με τον συγκεκριμένο λογαριασμό, με βάση την ανάλυσή του. Σε αντίθετη περίπτωση συντάσσεται έκθεση ελέγχου, πλήρως αιτιολογημένη και με τον προβλεπόμενο από το άρθρο 38 του Κ.Α. τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ συντελεστή της εργασίας ή των εργασιών, για τις οποίες δεν υποβλήθηκαν ΑΠΔ, υπολογίζεται η εργατική δαπάνη και οι οφειλόμενες εισφορές.γ) Την επιχείρηση του αναδόχου/εργολάβου, καθώς και τις τυχόν άλλες δραστηριότητες για τις οποίες υφίστανται εργοδοτικές ασφαλιστικές υποχρεώσεις εκ μέρους του.
Οι βεβαιώσεις χορηγούνται για είσπραξη Μερικών ή Τελικών Λογαριασμών του έργου.
Ειδικά οι βεβαιώσεις Τελικών Λογαριασμών χορηγούνται οπωσδήποτε μετά την εκκαθάριση του έργου.
Τούτο διότι, βάσει αυτών οι ανάδοχοι εξοφλούνται από τις αναθέτουσες υπηρεσίες (κυρίους των έργων), τους επιστρέφονται οι κατατεθείσες εγγυητικές επιστολές και γενικά περατώνεται η διαδικασία παρακολούθησης του έργου.
Επισημαίνεται ότι, οι Πιστοποιήσεις - Λογαριασμοί είναι ανακεφαλαιωτικοί, ο δε υπάλληλος της αρμόδιας Τοπικής Διεύθυνσης, πριν τη χορήγηση Βεβαίωσης, θα πρέπει να ελέγχει εάν ο κάθε Λογαριασμός είναι πρωτότυπος, φέροντας απαραίτητα υπογραφή τόσο του επιβλέποντα το έργο μηχανικού όσο και του Προϊσταμένου της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, που έχει αναθέσει το έργο, άλλως το στοιχείο αυτό δεν γίνεται δεκτό.
Σημειώνεται ότι, η Διευθύνουσα Υπηρεσία ελέγχει το Λογαριασμό πριν την έγκρισή του και τον διορθώνει, όπου αυτό απαιτείται.
Σε περιπτώσεις που η διόρθωση είναι δυσχερής, η Διευθύνουσα Υπηρεσία με διαταγή της προς τον Ανάδοχο επισημαίνει τις ανακρίβειες ή ασάφειες, που διαπιστώθηκαν από τον έλεγχο και παραγγέλλει την ανασύνταξη και επανυποβολή του. Διορθώσεις στις ποσότητες και στην αντίστοιχη αξία των εκτελεσθεισών εργασιών επηρεάζουν την εργατική δαπάνη και κατ΄ επέκταση τον υπολογισμό των καταβλητέων εισφορών.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΙΣΧΥΟΣ
Οι Βεβαιώσεις Για Είσπραξη Λογαριασμών Δημοσίων Έργων ισχύουν μέχρι την εξόφληση του Λογαριασμού, για τον οποίο χορηγήθηκαν.
ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ - ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε΄ του Α.Ν. 1846/51, διευκρινίζονται οι παρακάτω όροι:
• Δημόσιο - Ν.Π.Δ.Δ. - Ο.Τ.Α. - Επιχειρήσεις Κοινής Ωφελείας
Στην έννοια «Δημόσιο» περιλαμβάνεται το Δημόσιο τόσο με τη στενή όσο και με την ευρεία έννοια (Οργανισμός, Δημ. Επιχειρήσεις κ.α.), ενώ εκτός από τους Ο.Τ.Α. (α΄ και β΄ βαθμού) και τις επιχειρήσεις αυτών, οι διατάξεις αφορούν και όσους ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των εν λόγω επιχ/σεων και οργανισμών (Γ.Ε. : Ε57/4/29.01.1999 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ).
• Εκκαθαρισμένη απαίτηση
Εκκαθαρισμένη απαίτηση είναι κάθε είδους χρηματική αξίωση φυσικού ή νομικού προσώπου από το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ., τους Ο.Τ.Α. κ.λ.π, συνεπώς και η είσπραξη απαίτησης. Ειδικά για την είσπραξη Λογαριασμού Δημοσίου Έργου απαιτείται Βεβαίωση Οφειλής ή Μη Οφειλής, ανεξάρτητα από το ποσό της εκκαθαρισμένης απαίτησης.
ΝΟΜΟΣ 4611/2019 ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ / ΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ
Στις διατάξεις των άρθρων 23 παρ. α΄ του Ν. 4611/2019 (ΦΕΚ 73 Α΄) και 1 παρ. 1 της ΥΑ 15435/913/23.4.2020 (ΦΕΚ 1559 Β΄) ορίζεται ότι «.................... Οι διατάξεις του εδαφίου ε΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 8 του α.ν. 1846/1951 (ΦΕΚ 179 Α΄), όπως κάθε φορά ισχύουν, εξακολουθούν να εφαρμόζονται, όπου απαιτείται Αποδεικτικό Ασφαλιστικής Ενημερότητας, ανεξαρτήτως ποσού».
Βάσει αυτών, με το υπ΄ αριθμ. πρωτ. 42045/4.2.2021 Γενικό Έγγραφο e-ΕΦΚΑ παρασχέθηκαν οδηγίες για την πρόσβαση των υπαλλήλων του e-ΕΦΚΑ στη «Διαδικτυακή Υπηρεσία Έκδοσης ενιαίου Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας», διευκρινίζοντας ότι οι:
• Βεβαίωσεις Οφειλής (Για Είσπραξη Λογαριασμού Δημοσίου Έργου)
• Βεβαίωσεις Μη Οφειλής (Για Είσπραξη Λογαριασμού Δημοσίου Έργου)
εξακολουθούν να χορηγούνται αποκλειστικά μέσω της εσωτερικής εφαρμογής ΟΠΣ/τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από τις Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ, που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο του κάθε Δημόσιου Έργου και όχι μέσω διαδικτυακής υπηρεσίας.
Παρακαλούμε με ευθύνη των Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων να λάβει γνώση του παρόντος το αρμόδιο προσωπικό.