Αθήνα 04/02/2020
Αρ. πρωτ.: 2864

ΘΕΜΑ: Λογιστική εγγραφή ληξιπρόθεσμων τόκων.

ΕΡΩΤΗΜΑ

Ανώνυμη εταιρεία παραγωγής και εμπορίας εξαρτημάτων αυτοκινήτων έχει υψηλές τραπεζικές υποχρεώσεις, ληξιπρόθεσμες στο σύνολό τους από το 2008.

Η τράπεζα έχει μεταφέρει τις απαιτήσεις της σε οριστική καθυστέρηση το 2010 και σταμάτησε να εκδίδει παραστατικά χρέωσης ληξιπρόθεσμων τόκων.
Σε ερώτηση της επιχείρησης προς την τράπεζα για την έκδοση του αναγκαίου παραστατικού, για την πραγματοποίηση της σχετικής λογιστικής εγγραφής των τόκων, η τράπεζα δίνει στην επιχείρηση μόνο τα αντίγραφα των καρτελών των τραπεζικών λογαριασμών της, όπου εμφανίζεται ο λογισμός τόκων, και μάλιστα επί των συσσωρευμένων τόκων των προηγούμενων ετών, με αποτέλεσμα τη σημαντική διόγκωση των απαιτήσεών της.
Ερώτηση:

1) Δικαιούται η τράπεζα να λογίζει τόκους υπερημερίας και επί των τόκων των προηγούμενων ετών;
2) Η επιχείρηση πρέπει να καταχωρίσει τη σχετική λογιστική εγγραφή των τραπεζικών τόκων χωρίς να έχει κάποιο παραστατικό της τράπεζας, αλλά με βάση μόνο τα αντίγραφα των καρτελών;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Σε σχέση με το πρώτο σκέλος του ερωτήματος, για να εξακριβωθεί το επιτρεπόμενο και νομίμως υπολογιζόμενο ποσοστό τόκου υπερημερίας, αρχικό και βασικό σημείο αναφοράς αποτελεί η ίδια η δανειακή σύμβαση.

Δια των όρων της, καθορίζεται το ύψος του επιτοκίου και οι περαιτέρω αντίστοιχες προσαυξήσεις που επιβαρύνουν, κατά περίπτωση, την χορηγηθείσα χρηματοδότηση.

Συνήθως, στην δανειακή σύμβαση ορίζεται, ότι το συνολικό επιτόκιο σχηματίζεται από το βασικό επιτόκιο που χρεώνει η τράπεζα για το συγκεκριμένο δανειακό προϊόν (ή το κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor), πλέον ενός περιθωρίου επιτοκίου, που αποτελεί και το κέρδος της τράπεζας.
Το συνολικό αυτό επιτόκιο, ορίζεται ως το συμφωνηθέν επιτόκιο, δηλαδή το ποσοστό τόκου που συνομολογείται από τα συμβαλλόμενα μέρη της δανειακής σύμβασης, ως εύλογο τίμημα της χορηγηθείσας χρηματοδότησης.
Συνεπώς, θα πρέπει να εξετάσετε τους όρους της σύμβασης χρηματοδότησης, μεταξύ της ανώνυμης εταιρείας και του τραπεζικού ιδρύματος, όπως αυτοί έχουν γίνει δεκτοί, ώστε να διαπιστωθεί η ακριβής τήρηση των συμφωνηθέντων.
Τα παραστατικά που εκδίδει η τράπεζα συναρτώνται με την λογιστική της οργάνωση και οι λογιστικοί χειρισμοί της πρέπει να συνάδουν με το τηρούμενο λογιστικό πλαίσιο.

Ανεξαρτήτως των εκδιδόμενων παραστατικών και των λογιστικών χειρισμών της, η τράπεζα δικαιούται να απαιτήσει τόκους με βάση τους όρους της δανειακής σύμβασης.
Ακολούθως, σε σχέση με το δεύτερο σκέλος του ερωτήματος, η οικονομική οντότητα (ανώνυμη εταιρεία), ανεξαρτήτως του τηρούμενου λογιστικού πλαισίου, (ΔΠΧΑ ή Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) θα πρέπει να καταχωρίζει στα βιβλία της, τα ποσά των τόκων, ως χρηματοοικονομικών εξόδων, βάσει της αρχής του δεδουλευμένου, και ασφαλώς, ευθυγραμμιζόμενη με τους όρους της δανειακής σύμβασης.
Η λογιστικοποίηση των τόκων, ως άνω, προφανώς, δεν απαιτεί την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου παραστατικού, αλλά την τεκμηρίωση της συναλλαγής και την διασφάλιση αυτής, μέσω ενός αξιόπιστου υπολογισμού, με βάση, σε κάθε περίπτωση, τα αναφερόμενα και συμφωνηθέντα στην δανειακή σύμβαση.
Υπό την έννοια αυτή, κατά την γνώμη μας, η κατάσταση χρεοπιστώσεων της τράπεζας (statement), αποτελεί, πρόσφορο παραστατικό / τεκμήριο για την δικαιολόγηση των αντίστοιχων χρηματοοικονομικών χρεώσεων, χωρίς απαραιτήτως να σχετίζεται με την νομιμότητα της επιβολής τους.