Αθήνα 28/03/2014
Αρ. πρωτ.: Σ70/27
ΙΚΑ 28
ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 8 του Ν. 4237/2014 περί παράτασης χορήγησης συνταξιοδοτικών παροχών που έληξαν και εκκρεμεί εξέταση των ασφαλισμένων από τις υγειονομικές επιτροπές Κ Ε. Π. Α..
Σχετ.: Οι Εγκύκλιοι 29/2013,12/2014, τα με αρ. πρωτ. Σ70/66/20.6.2013 και Γ99/47/5.2.2014 Γενικά Έγγραφα.
Όπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 ρυθμίστηκε η εξάμηνη παράταση της χορήγησης σύνταξης λόγω αναπηρίας στους συνταξιούχους των οποίων το δικαίωμα έληξε μέχρι τις 31.10.2013, εφόσον εκκρεμούσε εξέτασή τους από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., χωρίς υπαιτιότητα τους, υπό την προϋπόθεση ότι πριν από τη λήξη του δικαιώματος είχαν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% (εγκ. 29/2013). Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 16 του Ν. 4224/2013 , η ισχύς της διάταξης αυτής παρατάθηκε από τη λήξη της μέχρι τις 28.2.2014.
Με την παρούσα εγκύκλιο κοινοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 2 του Ν. 4237/2014 (Φ.Ε.Κ. 36Α/12.2.2014) για την εφαρμογή των οποίων εκδόθηκε και κοινοποιείται επίσης με το παρόν το με αρ. πρωτ. Φ.80000/οικ.4345/281/13.3.2014 έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α. του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΑΔΑ:ΒΙΚΝΛ-26Γ). Επιπλέον των διευκρινίσεων που περιλαμβάνονται στο ανωτέρω έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α., παραθέτουμε τις ακόλουθες οδηγίες:
1. Στους δικαιούχους προστίθενται:
α) οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος που λαμβάνουν σύνταξη για ορισμένο χρονικό διάστημα με ειδικές διατάξεις, οι οποίες προϋποθέτουν ορισμένη κατάσταση αναπηρίας των ασφαλισμένων (άρθρο 1 Ν. 612/77, όπως ισχύει για όλες τις κατηγορίες στις οποίες επεκτάθηκε), δηλαδή:
οι συνταξιοδοτούμενοι με τις διατάξεις του Ν. 612/1977 (τυφλοί)
οι παραπληγικοί-τετραπληγικοί ( άρθρο 40 παρ. 8 του Ν. 1902/90)
οι πάσχοντες από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική ή μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία ( άρθρο 16 παρ. 3 του Ν. 2227/94)
οι πάσχοντες από νεφρική ανεπάρκεια ( άρθρο 2 παρ. 2 του Ν. 3075/2002 και άρθρο 5 παρ. 3 Ν. 3232/2004 )
οι πάσχοντες από αιμορροφιλία τύπου Α ή Β καθώς και εκείνοι που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων ( άρθρο 5 παρ.1 του Ν. 3232/2004)
οι πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας, υποβληθέντες σε μεταμόσχευση μυελού των οστών καθώς και όσοι έχουν υποστεί ακρωτηριασμούς στα άνω και κάτω άκρα άρθρο 61 παρ. 4 του Ν. 3518/2006)
οι πάσχοντες από κυστική ίνωση ή μόνιμη ορθοκυστική διαταραχή ( παρ. 4 του άρθρου 37 του Ν. 3996/2011)
β) τα τέκνα ασφαλισμένου ή συνταξιούχου που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους ως ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία,
γ) οι επιδοματούχοι του εξωϊδρυματικού επιδόματος,
δ) όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας.
Εξαιρούνται:
α) όσοι λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη και
β) οι περιπτώσεις για τις οποίες η εκκρεμής υγειονομική κρίση των ΚΕ.Π.Α. αφορά προσαύξηση σύνταξης για μέλος οικογένειας λόγω ανικανότητας του για κάθε βιοποριστική εργασία (δεδομένου ότι η παροχή αυτή ενσωματώνεται στο ποσό της σύνταξης του δικαιούχου και χορηγείται σε αυτόν και όχι στο ανίκανο μέλος οικογένειας ως ανεξάρτητο δικαίωμα).
2. Στις 29.4.2014 θα γίνει αυτομάτως (μέσω Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.) η πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό των δικαιούχων με την παροχή που ελάμβαναν και είχε λήξει, κατά τα ανωτέρω, και θα αφορά τις εξής κατηγορίες:
α) Τη σύνταξη λόγω αναπηρίας, που θα παραταθεί για πρώτη φορά ή κατά παράταση της πρώτης εξάμηνης παράτασης που έληξε.
β) Το εξωϊδρυματικό επίδομα που είχε λήξει στο χρονικό διάστημα που ίσχυσε και ισχύει για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας.
γ) Τη σύνταξη λόγω γήρατος που χορηγείται με τις ειδικές διατάξεις για ορισμένο διάστημα, το οποίο έληξε στο χρονικό διάστημα που ίσχυσε και ισχύει για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας. Ανάλογα με το αίτημα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα στις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α. για τη συγκεκριμένη κατηγορία συνταξιούχων, θα ενεργοποιηθεί η πληρωμή που αφορά την παράταση της συγκεκριμένης παροχής που έληξε στο χρονικό διάστημα που ίσχυσε και ισχύει για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας (εξωϊδρυματικό επίδομα, σύνταξη, προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας).Επισημαίνεται ότι, λόγω μηχανογραφικής δυσχέρειας της Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε., στους ασφαλισμένους που πληρώνονται μέσω του συστήματος αυτού δεν είναι εφικτή η αυτόματη παράταση των συντάξεων λόγω θανάτου που χορηγούνται σε ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνα ασφαλισμένων ή συνταξιούχων καθώς και της προσαύξησης λόγω απόλυτης αναπηρίας. Για την παράταση της πληρωμής αυτών των παροχών στους δικαιούχους θα δοθούν ειδικές οδηγίες σε επόμενο Γενικό Έγγραφο.
Επίσης, στις 29.4.2014 θα γίνει αυτομάτως και η πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό των δικαιούχων που πληρώνονται μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (Ο.Π.Σ.) ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και θα αφορά τόσο τις ανωτέρω κατηγορίες (α, β και γ) όσο και: δ) τη σύνταξη λόγω θανάτου που χορηγείται σε ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνα ασφαλισμένων ή συνταξιούχων και ε) την προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας.
Διευκρινίζεται ότι στο αρχείο πληρωμής θα συμπεριληφθούν και οι περιπτώσεις που στο μηχανογραφικό σύστημα πληρωμής εμφανίζονται με λήξη 175/2014, χωρίς όμως να υπάρχει δυνατότητα νια χορήγηση παράτασης νια τρίτη φορά εάν έχουν εξαντληθεί δύο εξάμηνα παράτασης.
3. Στο πλαίσιο εφαρμογής του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 , κατά το χρονικό διάστημα παράτασης της χορήγησης των παροχών με βάση τις εν λόγω διατάξεις όπως ισχύουν, παρατείνεται και η κράτηση υπέρ του κλάδου ασθένειας για παροχή ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης.
Επίσης, εξακολουθεί να ισχύει και η διάταξη ότι, εάν μετά την οριστική κρίση των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α. κριθεί ότι οι συνταξιούχοι οι οποίοι έχουν υπαχθεί στις εν λόγω ρυθμίσεις δεν φέρουν συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας ή φέρουν ποσοστό αναπηρίας μικρότερο από 67% ή δεν έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν τις παροχές που τους χορηγήθηκαν με τις διατάξεις αυτές (εξωϊδρυματικό επίδομα ή προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας ή σύνταξη λόγω θανάτου), οι αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές αναζητούνται άτοκα, είτε διά συμψηφισμού επί των τυχόν χορηγούμενων συνταξιοδοτικών παροχών, με μηνιαία παρακράτηση ποσοστού 20%, είτε σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, στην περίπτωση που δεν χορηγούνται συνταξιοδοτικές παροχές. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω ρύθμιση, περί άτοκης αναζήτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, προκύπτει ευθέως από τη διάταξη και δεν υπάρχει περιθώριο παρερμηνείας της για τις περιπτώσεις των συνταξιούχων που θα πρέπει να επιστρέψουν τις παροχές με βάση τις διατάξεις του ΚΕΔΕ. Κατά συνέπεια, σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών συντάξεων θα γίνεται άτοκα και όχι έντοκα προς 5%, όπως ορίζουν οι διατάξεις του εδαφίου α΄ της παρ. 4 του άρθρου 40 του ΑΝ του 1846/51 (Απάντηση στο με αρ. πρωτ. 6720/13.3.2014 έγγραφο του Περ/κού Υποκ/τος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Θεσσαλονίκης).
4. Υπηρεσιακές ενέργειεςα) Για τα πρόσωπα που καλύπτονται από την κοινοποιούμενη διάταξη και είναι εφικτή η αυτόματη παράταση της πληρωμής τους, είτε μέσω Η.ΔΙ.Κ.Α. είτε μέσω Ο.Π.Σ. (βλ. παρ. 2), κατά τα γνωστά, θα εκδίδεται, θα κοινοποιείται και θα φυλάσσεται η σχετική ατομική διοικητική πράξη, τόσο στις περιπτώσεις που χορηγείται η εν λόγω παροχή για πρώτη φορά, όσο και στις περιπτώσεις που χορηγείται κατά παράταση της εξάμηνης παροχής που έληξε, με την επιφύλαξη της υπηρεσίας για την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών εάν μετά τη γνωμάτευση των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α. κριθεί ότι οι ασφαλισμένοι φέρουν μικρότερο ποσοστό αναπηρίας από εκείνο με βάση το οποίο τους χορηγήθηκαν ποσά με τις εν λόγω διατάξεις, καθώς και στις περιπτώσεις που θα κριθεί ότι δεν έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν τις παροχές που τους χορηγήθηκαν με τις διατάξεις αυτές.
Προκειμένου να διευκολυνθούν οι υπηρεσίες απονομής συντάξεων των υποκαταστημάτων, η αρμόδια υπηρεσία του Ο.Π.Σ. κάθε μήνα θα αναρτά στο intranet όλες τις σχετικές αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση.
Επίσης, για τις υπηρεσίες απονομής συντάξεων θα υπάρχει στο intranet κατά Υποκατάστημα αρχείο των συνταξιούχων που κρίθηκε από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α. ότι δεν φέρουν συντάξιμο ποσοστό ή ότι δεν δικαιούνται την παροχή για την παράταση της οποίας ζητήθηκε η υγειονομική κρίση και για την οποία έλαβαν ποσά με τις ανωτέρω διατάξεις.
β) Μετά την έκδοση οριστικής απόφασης των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α., θα ακολουθείται η διαδικασία που περιγράφεται αναλυτικά στην ενότητα 5β της εγκυκλίου 29/2013. Δηλαδή, οι εισηγητές θα ενημερώνονται καταρχήν από το «Αρχείο Συνταξιούχων/Ευρετήριο Συνταξιούχων» Ο.Π.Σ. εάν έχουν καταβληθεί ποσά με βάση τις εν λόγω διατάξεις. Σε θετική περίπτωση και εφόσον εξακολουθεί να υπάρχει δικαίωμα στην παροχή, θα εκδίδεται απόφαση Διευθυντή για την παράταση του δικαιώματος που έληξε, στην οποία θα πρέπει να αναφέρεται ότι συμψηφίζονται τα ποσά που χορηγήθηκαν με τις διατάξεις αυτές, καθώς και τα ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν αχρεωστήτως στην περίπτωση που το ποσοστό αναπηρίας με το οποίο παρατείνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα είναι μικρότερο από αυτό που χορηγήθηκε με τις εν λόγω διατάξεις.
Εάν κριθεί οριστικά από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α. ότι δεν υπάρχει συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας ή δικαίωμα στην παροχή που ζητήθηκε, θα εκδίδεται απόφαση Διευθυντή για τη διακοπή χορήγησης της παροχής, στην οποία θα πρέπει να αναφέρεται ότι αναζητούνται άτοκα τα ποσά που τυχόν χορηγήθηκαν με τις εν λόγω διατάξεις, είτε μέσω συμψηφισμού με τυχόν άλλη καταβαλλόμενη συνταξιοδοτική παροχή, με μηνιαία παρακράτηση ποσοστού 20%, είτε σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., σε περίπτωση που δεν καταβάλλεται άλλη παροχή.
γ) Τέλος, σας πληροφορούμε ότι οι κωδικοί επαναφοράς και λήξης των παροχών που χορηγούνται λόγω αναπηρίας με τις κοινοποιούμενες διατάξεις είναι οι ίδιοι με εκείνους που ήδη χρησιμοποιούνται για όσους έχουν ήδη υπαχθεί στις προηγούμενες διατάξεις, ανάλογα με το εάν πρόκειται για πρώτη ή δεύτερη παράταση, δηλαδή για πρώτη παράταση επαναφορά 33 και λήξη 13, και για δεύτερη παράταση 38 και 18 αντίστοιχα.